Update Collectief beheer van rechten

Hoofdstuk 8 – Collectief beheer van rechten
8.2 De privékopie (thuiskopie)
8.4 Het uitlenen van werken door bibliotheken (leenrecht)
8.10 Sena voor het openbaar gebruik van op commerciële basis uitgebrachte muziek
  • Linktekst
  • 8.2 De privékopie (thuiskopie)

    In deze paragraaf is aangegeven dat de thuiskopievergoeding in (Europese en nationale) jurisprudentie allesbehalve een rustig bezit is, waarbij een uitspraak de boel op zijn kop kan zetten en veel zaken tot het hoogste orgaan worden uitgevochten. Een van die omstreden zaken was de vraag of een kopie ‘in the cloud’ kan worden aangemerkt als een thuiskopie. Over een Oostenrijks geschil heeft het Europese Hof in 2022 bevestigd dat een “reproductie, op welke drager dan ook” zich in beginsel mede uitstrekt tot het maken, voor privédoeleinden, van reservekopieën van auteursrechtelijk beschermde werken op een server waarop de aanbieder van cloudcomputingdiensten opslagruimte ter beschikking stelt van een gebruiker (HvJ EU 24 maart 2022, ECLI:EU:C:2022; C-433/20, Austro-Mechana).

    8.4 Het uitlenen van werken door bibliotheken (leenrecht)

    In deze paragraaf is aangegeven dat de vrijstelling van de betalingsplicht voor schoolbibliotheken, geregeld in artikel 15c lid 2 Auteurswet, ter discussie staat. De laatste jaren is sprake van een verschuiving van activiteiten van openbare bibliotheken naar schoolbibliotheken en het ministerie van OCW heeft na onderzoek vastgesteld dat rechthebbenden daar schade van ondervinden. De daarna gevoerde gesprekken hebben in 2022 tot afspraken geleid.
    Organisaties van rechthebbenden hebben met het ministerie van OCW overeenstemming bereikt over een vergoeding voor het uitlenen van hun werk via bibliotheken op scholen. Als compensatie voor niet afgedragen van leenrechtvergoedingen over de periode 2013-2022 stelt het ministerie van OCW eenmalig een bedrag beschikbaar van 6 miljoen euro.
    Het ministerie van OCW zal elke drie jaar een representatieve steekproef nemen over het leengedrag van leerlingen. Dat leidt tot een geschat totaal aantal uitleningen voor heel Nederland. Op basis van eerder onderzoek kan dit volgens de Auteursbond uitkomen op 10 uitleningen per leerling per schooljaar en in dat geval zou de vergoeding circa 3,5 miljoen euro per jaar opleveren. Een en ander wordt door betrokken partijen nog nader uitgewerkt.
    Ook artikel 15c lid 2 van de Auteurswet zal hierop nog worden aangepast, maar het belangrijkste is dat de vergoeding via het ministerie al is geregeld.

    8.10 Sena voor het openbaar gebruik van op commerciële basis uitgebrachte muziek

    In deze paragraaf is melding gemaakt van de voor Nederlandse rechthebbenden nadelige ontwikkeling dat Sena door een uitspraak van het Europese Hof vanaf 1 januari 2021 ook het Amerikaanse repertoire vertegenwoordigt, terwijl dit niet betekent dat Sena dit in gelijke mate in de markt te gelde kan maken. Het goede nieuws is dat Sena met VNO-NCW en MKB-Nederland een convenant heeft gesloten op basis waarvan in 2021 en in 2022 een toeslag op de dan geldende tarieven in rekening mag worden gebracht van 12,5%. Zowel VNO-NCW en MKB-Nederland als Sena steunen actief de het initiatief van Nederland richting de Europese Commissie om de materiële wederkerigheid in Europese regelgeving vast te leggen.
    Als en zodra de Europese regels en de Nederlandse wet daarop zijn aangepast, zal dat tot gevolg hebben dat de toeslag komt te vervallen. In 2022 heeft de Europese Commissie een voorstel hiertoe in onderzoek, maar is er nog geen zicht op wanneer een concreet voorstel voorligt, laat staan op welke termijn deze reparatie door Sena kan worden geeffectueerd. Voor meer nieuws hierover volg de Sena website.

    De Hoge Raad heeft op 21 november 2021 na jarenlang procederen tegen de dance-organisatoren duidelijkheid geboden inzake de billijke vergoeding voor het openbaar maken van commerciële fonogrammen op dance-evenementen. De Hoge Raad deelde het oordeel van het Gerechtshof dat het redelijk is om uit te gaan van een aandeel Sena-repertoire van 60% en dat dat er tussen ‘ticketprijs’ en ‘prijs per bezoeker’ tarief aan te koppelen (ECLI:NL:HR:2021:1668). Door deze uitspraak is de billijke vergoeding vastgesteld op een tarief van 1,625% van de recette bij 60% Sena-repertoire.
    © Auteursrecht 2020